REHIYUNAL
NA PAGKAKAHATI NG ASYA
HIlagang
Asya
Ang Hilagang Asya ay isang rehiyon ng Asya. Ang nasyonalismo
ng mga mongol ay nailuwal ng isang mabangis na uri ng lupain na taiga, tundra,at steppe. Sa kanilang kasaysayan, parang isang kontradiksyon kung
paanong ang isang mapayapang pamamaraan ng pamumuhay gaya ng pagpapastol ay
naiuwi sapakikidigma ng mga Mongol.
Ang Siberia lamang ang bumubuo nito na nasa bahaging Asya ng bansang Rusya. Kabilang sa
rehiyon na ito ang mga dating kabahagi ng Soviet
Union tulad ng mga
bansang Kazakhstan,Kyrgyztan, Tajikistan, Turkmenistan, at Uzbekistan.
.jpg)
Kanlurang
asya
Ang Timong-Kanlurang Asya (tinatawag ding
"Gitnang Silangan" dati; Ingles: Western Asia, West
Asia, Southwest Asia,Southwestern Asia) ay ang timog-kanlurang bahagi
ng Asya. Ang katawagang Kanlurang Asya ay kadalasang ginagamit
sa mga kasulatan tungkol sa arkeolohiya ang huling bahagi ng prehistory ng
rehiyon. LAYUNIN
* K-Masiyahan sa pagtalakay ng KABIHASNAN
* A-Upang may ARALIN
* N-Na NAISIN na matuto
* L-Mag bigay LAYUNIN
* U-Upang may mapag-USAPAN
* R-Magkaroon ng magandang RESULTA
* A-Upang ma-AKIT na pagaralan
* N-NA malaman ang kasaysayan nito
Sukat ng kanlurang asya- Ang Kanlurang Asya ay bumubuo sa sangkatlo (1/3) ng
Asya, may sukatna nasa pagitan ng 6.5 at 9.8 milyong milya kwadrado.
Uri ng Lupa: Disyerto ang malaking bahagi ng Kanlurang
Asya Limitado ang tubig ngunit mayaman Klima: mahahaba at maiinit na tag- araw lupain
Binubuo ng mga sumusunod na bansa: sa
langis
Afghanistan
Kuwait Bahrain Lebanon Cyprus Oman Iran Qatar Iraq Saudi Arabia Israel Syria
Jordan Turkey U.A.E Yemen .
“Krosing ng mga Kabisera: Kabul
AFGHANISTAN, Pinamunuan ng grupo ng Iisa sa di-gaanong maunlad na bansa
manlulupig”. Ang pangunahing produkto nila ay Balat at Prutas taliban.
“Pulo sa Gulpo ng Kabisera: Manama
BAHRAIN . Ang Ppodukto nila ay Langis at dates. May malaking deposito ng langis
ang Persia.
“Pulo sa Dagat Kabisera: Nicosia CYPRUS. Ang
produkto ay: Uling at produktong puno ng kagubatan at kabundukan mediterranean.
“Isang kalamidad sa Gitnang Kabisera: Teheran
IRAN. Ang mga produkto ay: Langis at bigas. Itinatag ito ni Ayatollah Khomeini.
Ang lumang ngalan nito ay Persia Silangan”
“Dating Kabisera:
Baghdad IRAQ. Ang Produkto: Langis at Natural Gas. Sinakop ang Kuwait (1991) at
Pinamunuan ng Saddam Hussein Mesopotamia”
“Bansa ng mga Kabisera: Jerusalem ISRAEL. Ang
mga produkto nito ay prutas at Kemikal. Tinaguian itong “Banal na Lupain” ng
mga hudyo.
“Kahariang Arabo sa Kabisera: Amman JORDAN.
Ang mga produkto nila ay Butil at semento. Walang deposito ng langis. Ito ay
disyerto”
“Lupain ng Kabisera: Kuwait City KUWAIT. Ang
produkto nila ay Petrolyo at Natural Gas.
Lumaya noong 1961 dahil sa sinakop ng Britanya (1869) pinakamayamang
tao.
“Nahahati ng Digmaang Kabisera: Beirut
LEBANON. Ang produkto nito ay Semento at Kemikal tulad ng Israel. Isang sbil
ang lupain ng Cedar.
“Lupain ng Mira at Kabisera: Muscat OMAN. Ang
produkto: nila ay Petrolyo at Madisyerto at nakararanas ng matinding init
Insenso” produktong Agrikultural.
“May Pinakamalaking Reserba ng Kabisera: Doha
QATAR. Ang produkto nito ay Petrolyo at Gas
, Natural Gas . Isa sa pinakamayamang bansa sa daigdig.
“Kuna ng Islam “Kabisera: Riyadh SAUDI ARABIA.
Ang p rodukto: nito ay Petrolyo at poultry.
Isa sa pinakamayamang bansa sa daigdig.
“Lupain ng Kabisera: Damascus SYRIA. Ang mga
produkto nila ay Trigo at Bulak. Nakapwesto sa Fertile Cresent Saladin”
“Republikang Nasa Dalawang Kabisera: Ankara
TURKEY. Ang produkto nila Kuryente at Produktong Gubat. Madalas na nililindol
ang kontinente.
“Kabisera: Abu Dhabi
UNITED ARAB EMIRATES. Ang produkto nila ay Petrolyo at Natural Gas.
Pinamumunuan ng isang Emir at may pinakamalaking Sheikdom”
“Lupain ni Sheba” ang kabisera nito ay Sanaa
YEMEN. Ang kanilang produkto ay mga Kape at Petrolyo. Yemen Arab Republic at
People’s Democratic Republic of Yemen ang mg a naging pangalan nito.
TIMOG ASYA
NepalPakistan
(Islamabad) Mga Bansa Sa Timog Asya. Bangladesh (Dhaka) .India (New Delhi) Sri
lanka (Colombo) (Kathmandu) Bhutan
(Thimphu) Maldives (Male).
Nasa 1.7 million square miles ang
pinagsamasamang SUKAT na sa 1.3 Bilyon na lawak ng lahat ng mga bansa na
nakapaloob sa Timog Asya. mga tao naman
ang lahat ng nakatira sa mga bansang na sa Timog Asya.
Ang klima sa Timog
Asya ay naiimpluwensyahan ng mga monsoon. Ang monsoon ay hangin na umiiral sa
isang lugar na nagtatagal ng ilang buwan. Ang dry monsoon ay nagdadala ng
malamig na hangin, ito ay mararanasan tuwing tag-lamig. Ang wet monsoon ay
nagdadala ng hangin mula sa dagat at mararanasan tuwing tag-init. Maaari ding
maiklasipika ang monsoon base sa dirkesyon ng hangin at ito ang Northwest at
Southeast monsoon. Ang Northwest monsoon ay hanging na galing sa hilaga kaya
malamig ang dala nitong hangin. Ang Southeast naman ay hanging galing sa
southeast na nagdadala ng mas madaming moisture. Karamihan sa mga bagyo ay dala
ng Southeast monsoon.
MONSOON
Ang agrikultura at
pamumuhay sa mga bansa Epekto ng klima
sa Timog Asya ay ‘highly dependent’ sa klima. Dahil sa kaunting bahagi
lamang ng mga bansa ang malapit sa mga katawang tubig, umaasa ang mga magsasaka
sa pag-ulan upang matubigan ang kanilang mga pananim. Mayroon din naman silang
mga sistema ng irrigasyon ngunit dahil nga sa mahihirap pa ang karamihang mga
bansa sa Timog Asya, kakaunti at hindi pa ‘well developed’ ang kanilang mga
kagamitan Ginagamit ng mga magsasaka ang
kanilang kaalaman at sistema ng irrigasyon.
patungkol sa monsoon upang sa tamang klase ng uri ng panahon tumubo ang
kanilang mga pananim. Ang iba’t-ibang klase ng pananim ay nangangailangan ng
iba’t-ibang Ang pagbabago ng panahon at
ng monsoon ay maaaring makasira sa klase ng klima. Mga pananim ng mga
magsasaka. Dahil dito, maaaring makasira sa ekonomiya ng Timog Asya ang
pagbabago ng klima. Ang agrikultura kasi ang isa sa mga pangunahing industria
sa mga bansang ito.
Relihiyon Ang mga pangunahing relihiyon
sa Timog Asya ay :
1.Hinduisim
2. Islam
3. Sikhism
4. Budismo
5. Kristyanismo.
52.1% ng tao sa India ay nagtratrabaho sa Agrikultura Ang agrikultura ay isa sa mga industria na indutriang
pang- agrikultura Ang ilang mga bansa
sa Timog Asya ang nagpapaasenso sa mga bansa sa Timog Asya top exporters ng mga pananim gaya ng Okra,
Ginger, Papaya at mga Spices.
Yamang Mineral Bukod sa mga produktong
agrikultura, mayaman din sa mga mineral ang mga bansa sa Timog Asya. Ang mga
likas yaman o minerals sa India ay karbon, bakal, ginto, petrolyo,phosphate,
tanso at chromite. Sa Pakistan naman ay karbon,bakal at chromite. Sa Sri Lanka
naman tanyag ang gemstone at graphite. Sa Bhutan naman ay langis at goma.
Ginto - Ginagawang alahas at maaaring Yamang
Mineral Chromite – Ang Karbon -
Ginagamit bilang uling ibenta sa mataas na halaga chromium na makukuha dito ay ginagamit sa
paggawa ng stainless steel, paint,
Graphite - Ginagamit sa paggawa ng leather tanning agents, at
alloys batteries, steel, at lapis
Yamang Lupa Ang isa sa pinakatanyag na
anyong lupa sa Timog Asya ay ang Mount Everest. Ito ay ang pinakamataas (29,029
ft) na bundok sa buong mundo.
Para sa mga tao ng Nepal at Tibet ang
Mt Kahalagahan Everest ay isang
relihiyoso at banal na lugar. Ang mga tao na taga dito ay Mahalaga ang naniniwala na ang Mt. Everest ay
may spiritwal na kapangyarihan. Mt.
Everest dahil dito napapag aralan ang mga Tectonic Plates, weather systems at
high altitude atmospherical environment. Mahalaga din ito sa ekonomiya ng Nepal
at Tibet dahil sa mga inaakit nitong turista. Ganun din may kaakibat din itong
spiritwal na importansya sa mga taga doon.
Ang maldives ay mayroong 1100 Yamang
tubig Maldives species ng mga isda, 5
species ng sea turtles at 21 species ng whales at dolphins. Ang mga coral reefs
dito ay ang isa sa mga pinakabinabantayan ng mga scientists sa buong mundo.
Noong 1998 na sa 2/3 ng coral reef ng Maldives ang namatay dahil sa El Nino.
Ang Indus River ay matatagpuan sa tabi
ng Yamang Tubig Himalayasa at ilang
bahagi ng Pakistan. Ito ay isa sa mga pinakamahabang ilog sa buong mundo na may
haba na 1,800 milya.
Para sa mga doon tao, ang Indus River
ay isang Kahalagahan Importante ang
Indus lugar kung saan nilinang ng kanilang mga ninuno ang lugar River
dahil ang lugar nito ay mabuti para sa paglilinang ng magsasaka Ang Indus Binanggit ang Indus River sa mga
sulatin at kuwento ng Ancient India
River ay ang pinagmulan ng pangalan ng bansang India.
Ang Taj Mahal ay matatagpuan Magagandang
Tanawin Taj Mahal sa Uttar Pradesh,
India. Ito ay ginawa ng mga alipin ng mahigit 2000 na taon. Pinapakita nito ang
kagalingan ng mga Indiano sa arkitektura at matematika. Pinapakita nito kung
gaano kaayos ang uri ng pamumuhay sa India. Ito ay pinagawa ni emperor Shah
Jahan para sa labi ng kanyang ikatlong asawa na si Mumtaz Mahal.
Isang world heritage Gal Vihariya Magagandang
Tanawin. Isa itong site sa Sri lanka kung saan matatagpuan ang carved images ni
Buddha. rock temple na ginawa noong 12
century. Meron itong 4 na image ni Buddha na nakaukit sa isang malaking
graphite na bato.
Ang chess na isa sa mga pinakapopular na laro Alam
Mo Ba? Sa 1,190 isla ng Maldives, 280
lang sa buong mundo ay nanggaling sa India.
Ang India ang 2nd sa mga top rice producers sa buong dito ang
inhabited. Ang mundo. Ngunit ito din
ang 2nd sa mga top rice consumers sumunod sa China. Sri lanka ay tinatawag na “Pearl of the
Indian Ocean”. Ito ay dahil ang Indian Ocean ang natatanging nakapalibot sa Sri
lanka.
Singapore, Pilipinas,
Myanmar, Indonesia, Cambodia, Brunei,
bansang nabibilang sa timog silangang asya.
Sa kanluran ng Borneo
ang Tangway, Malay at Sumatra. Sa timog ay Java. Sa silangan ay ang pulo ng
Sulawesi.
Langis at natural gas
84% ng kagubatan sa
Brunei ang nagsisilbing panirahan ng ibat-ibang uri ng unggoy, ibon at reptile.
Pinakamatabang lupa
sa bansang Myanmar ay matatagpuan sa lambak ng Irrawaddy river at Sittang
river. Ito ay maaaring pagtamnam ng mga naninirahan doon ng kahit na anong
pananim. ◦Matatagpuan
sa mga lambak ng Irrawaddy River at Sittang River ang pinakamatabang lupa sa
Myanmar.
Maraming yamang dagat
ang makikita sa bansang Myanmar tulad ng mga aquatic animals, mga corals,
halamang dagat, at mga kabibe. ◦Napalilibutan ang Borneo ng Dagat Timog Tsina sa hilaga at
hilagang kanluran, ng Dagat Sulu sa hilagang silangan, ng Dagat Celebes at ng
Katuwiran ng Makassar sa silangan, ang Dagat Java at Katuwirang Karimata sa
timog.
Ang mga yamang mineral
na matatagpuan sa bansang Myanmar ay ang: langis, natural gas, tin, antimony,
zinc, tanso, tungsten, tingga, karbon, nikel, pilak, marmol, batong apog, jade,
ruby, at sapphire.
Bundok Kinabalu sa
Sabah, Malaysia ang pinakamataas na lugar nito na may taas ng 4,095 m mula
pantay laot (sea level).
Ang kagubatan ng
Myanmar ay mayaman sa punong TEAK sapagkat ito ang pinakamaraming puno sa buong
mundo at sa buong Myanmar. Ilan pang mahalagang puno dito ay ang Goma,
Cinchona, Acacia , Niyog, at Bunga Marami din matatagpuang mga hayop sa
kagubatan ng Myanmar.
Kapatagan- ang
gitnang Luzon ang may pinaka malawak na kapatagan sa Pilipinas. Tinagurian din
itong “Banga ng Bigas ng Pilipinas” at halos 80% nga bansa ay bundok
Napaliligiran ng
Mekong River at Tonle Sap.
Cobalt, Zinc,
Chromium, Tingga, Nickel, Pilak, Ginto, Tanso, Bakal, Marmol, Natural gas,
Langis, Manganese
Sa kasaysayan nito
nababalutan ito ng malawak na kagubatan na kasalukuyang mabilis na lumiliit
dahil sa pagtotroso para pangangailangan ng industriya ng plywood ng Malaysia
at ng mga kompanyang multinasyonal katulad ng Mitsubishi.
Halos Liquefied gas din ang pangunahing
mineral ng Malaysia ◦langis,
natural gas,tin,bauxite,tanso,bakal,pilak,ginto
Ang Timog-Silangan ay
sagana sa mga yamang lupa tulad ng kapatagan, mga bundok, bulkan, burol,
lambak, talampas, baybayin, bulubundukin, pulo, yungib, tangway, tangos at iba
pa na matatagpuan sa Pilipinas.
Ang malalaking ilog
ay pinagtatayuan ng dam ng ilang mga bansa at nililinang para sa hydroelectric
power na siya namang pinagkukunan ng kuryente.
Ang Tanso ay ang
pangunahing yamang mineral ng Pilipinas. Nangunguna din ito sa produksyon ng
langis, niyog, at kopra.
Maraming punong palm
at matitigas na kahoy gaya ng apitong, yakal, lauan, kamagong, ipil, pulang
narra, mayapis at iba’t ibang species ng dapo ay nasa kagubatan ng Pilipinas
Karbon, Batong apog,
Gypsum, Tin
Zinc,Tingga, Tin, Gypsum, Bakal
Ang halamang moskada ay
katutubo sa Pulo ng Banda ng Indonesia. Minsang naging isa sa pinakamahalang
pangangailangan ng daigdig, na naging dahilan ng unang kapangyarihang
kolonyalismong Europeo sa Indonesia.
Ang Bulkang Semeru at
Bulkang Bromo sa Silangang Haba. Ang mga aktibidad bulkaniko sa Indonesya ay
isa sa pinakamataas sa buong daigdig.
Malaki ang deposito
ng langis at natural gas , halos 80% ng langis sa Timog-Silangang Asya ay
matatagpuan dito. Gayundin ang 35% ng liquefied gas sa buong daigdig.
Langis,natural gas,tin,bauxite,tanso,nickle,karbon,pilak,ginto,diyamant e,ruby
ay ang iba pang mga likas na yaman ng Indonesia
Lupng clay na
ginagawang mga palayok ,marami din ditong pananim ng mga prutas at gulay at iba
pang pagkain sa araw araw .
Maraming yamang dagat
ang makikita sa bansang ito, tulad ng mga aquatic animals, mga corals, halamang
dagat, at mga kabibe .
Mga yamang mineral na
matatagpuan sa Vietnam ay ang: ginto, bakal, tin, zinc, phosphate, chromite at
karbon.
Sa kagubatan ng
vietnam maraming naninirahang iba’t ibang klase ng hayop at iba’t ibang kase ng
puno na maring mapakinabangan ng mga naninirahan sa Vietnam.
Isang
estadong-lungsod ang Singapore. Nasa bungad ng Kipot ngMalacca ang Singapore,
isang metropolis na may populasyon na2.5 milyong tao. Mataas ang antas ng
pamumuhay sa Singaporebagaman ito ay walang likas na yaman. Ang Singapore ay
isangmahalagang daungan at isang sentro ng kalakalan at industriya.
Sagana sa mga
kapaki-pakinabang na punong-kahoy ang mga kabundukan ng bansa. Dito rin nagmula
ang kilalang matiba na kahoy gaya ng narra, yakal, ipil, kamagong at iba pa.
Sa mga kapatagan at
kabundukan din nagmula ang mga pangunahing produktong iluluwas ng bansa.
Kabilang na ditto ang asukal, tabako, abaka, at kopra.
Biyaya rin para s
bansa ang pagiging kapuluan nito nagsisilbing likas na pinagkukunang yaman ang
mga katubigang nakapaligid sa mga pulo na napagkukunan ng iba’t ibang uri ng
isda, mahabang hanaay ng coral reef at mamahaling perlas.
Metal at di-metal na
mineral ang kayamanan ng bansa. Ang mga metal na mineral ay kinabibilangan ng
ginto, nikel, tanso, bakal at chromium, na karaniwang minimina sa mga bundok at
talampas ng Baguio, Ilocos Norte, Benguet, Mindoro, Zambales, Catanduanes, at
Surigao.
Pinangungunahan naman
nag marmol ang di-metal na mineral na matatagpuan sa Romblon. Ang langis naman
ay natuklasan na rin sa Palawan at Toledo, Cebu.
SILANGANG ASYA
.jpg)
Ito ang
halos bumubuo ng 28% ng Ito ay may sukat na 12,000,000 km kw. Binubuo ito ng mga bansang : China kontinente
ng Asya.
Taiwan
Japan
South Korea
North Korea
Mongolia
3
pangunahing anyong lupa : 1. Ang lupaing kontinental ng China at Mongolia 2.
Ang lupaing insular ng Japan at Taiwan (Chinese Taipei) 3. Ang lupaing
peninsular ng Korea
Mga bansang
may pinakamalaking populasyon China at Japan
Pinakamalaking populasyon na halos 1/5 ng populasyong ng sa daigdig. China Ika-10 bansa na may pinakamalaking populasyon
o10% lupaing sakahan mundo Japan 22% NA
POPULASYON NG DAIGDIG 38% BUONG POPULASYON NG ASYA AY NASA REHIYON =
Ito ay
matatagpuan sa Mongolia. Ang Disyerto ng Gobi
Ika-5 pinakalamalaking disyerto sa daigdig. ay may sukat na 1,295,000 Km
Kw Sakop ng Disyertong Gobi: oHilaga at
Hilagang Kanlurang bahagi ng China oTimog Damuhan ng Kabundukan ng Altai
Mongolia Mga Hangganan nito: Sa Hilaga:
Tibetan Plateau Sa Timog-Silangan:Hexi Corridor Mongolia Sa
Timog-Kanluran: Hilagang Kapatagan ng
China.
Mga
karagdagang impormasyon tungkol sa Disyerto ng Gobi : Lokasyon ng ilang mga
lungsod sa SILK ROAD Bahagi ng Imperyong Mongol
Walang ulang pumapasok dahil nahahadlangan ito ng Nababalutan ng mga
bato Kilala rin bilang Himalaya Ang TIBETAN PLATEAU at HIMALAYA sa
rehiyon Pinakamalawak at pinakamataas na
talampasQinghai-Taibetan (Quingzang) Plateau Napapaligiran ng malalaking kabundukan Elebasyon: 4,500 metro sa Central Asia Tethys -
Rehiyong Tibetan ngüPangatlong pinakamalaking nakaimbak na yelo Bundok Everest -Tibet - Nasa hilaga at silangan ng
Mainland China Himalayas Tinatawag
na”atip ng daigdig”
Dating
namumuno ng China MeteorologicalAyon kay Qin Dahe : Mabilis na pagkatunaw ng yelo ay dulot ng
climate change. Administration
Masamang epekto: may malaking Mabuting epekto: makabubuti sa
agrikultura Temperate ang klimang suliranin at panganib KLIMA NG SILANGANG ASYA : PALAY ang pangunahing produktong agrikultural
ng mararanasan sa Silangang Asya. Ang
Silangang Asya ay may population density na 133 sa bawat km Silangang
Asya. kw.
Sukat
9,640,821 km kw Kapital Beijing Yunit ng Salapi Yuan Yaman Tungsten, langis
antimony, coal, bakal, molybdenum, manganese at lead Temperatura -10°C hanggang
31°C Porsyento ng Lupang Nasasaka 10%
Nagmula sa
dinastiyang “Chin” ang pangalan ng China. Tinawag ng mga Tsino ang kanilang lupain
bilang “Zhongguo” na nangangahulugang Ito rin ang pinaniniwalaang “SENTRO NG
SIBILISASYON”.“Gitnang Kaharian”.
Paghahating rehiyon ng China 1. Hilagang China 2. Timog China 3.
Hilagang Kanlurang China 4. Lupain ng Qinghai-Tibetan
Nasa
bahaging silangang monsoon Rehiyong Hilaga at Timog: at hinahati ng: Qinling Mountains Huai River
Na siyang halos 95% ng populasyon ng bansa ay naririto.
Katangiang
Pisikal ng China o Ang malawak na lupain ng China ay kinabibilangan ng mga talampas,
kapatagan, basing, burol at kabundukan. o 2/3 ng kabuuang lupain ng bansa ay
talampas, burol at kabundukan. May taas na 4,000 metro kasama na ang
Kabundukang Kunlun Qinghai-Tibet Plateau
Shan, Kabundukang Qilian Shan at hanay ng mga bundok ng Hengduan.
Isa ito sa
mga kabundukang naghahati sa mga basin at matataas na talampas sa China na
umaabot ng taas na 1 000 hanggang 2 000 metro. Xuefeng Mountains
Ang
Yunnan-Guizhou Plateau o Yungui Plateau Yungui Plateaus ay isang talampas na matatagpuan sa probinsya
ng Yunnan at Guizhou sa timog-kanlurang Tsina. Mayroong dalawang natatanging
mga lugar ng talampas na ito: isang lugar ng mataas na average ng talampas tungkol
sa 2,000 metro (6600ft) sa peak ng bundok bilang mataas na bilang 3700 m
(12,100ft) sa hilagang Yunnan, at isang lugar ng rolling hills, malalim na
ilog-carved gorges , at bundok na minarkahan ng geologic faults sa western
Guizhou.
Ang Great
Wall ng Tsina ay isang serye ng fortifications na ginawa ng bato, ladrilyo, tamped na lupa, gawa
sa kahoy, at iba pang mga materyales, sa pangkalahatan ay binuo sa kahabaan ng
isang silangan-kanluran na linya sa buong makasaysayang hilagang hangganan ng
Tsina sa bahagi upang protektahan ang Chinese Empire o nito prototypical estado
laban sa “intrusions” sa Great Wall of China
Pinakamahabang
Mga Ilog at Lawa ng Bansa Yangtze
River Mas Ikatlo sa pinakamahabang ilog
sa daigdig. Ilog Huang Ho ilog ng China
TinatawagIto ang sumunod sa Yangtze River. kilala sa tawag na “Yellow
River” bilang “Pighati ng China” dahil
sa pinsalang dulot nito tuwing umaapaw. *Ang dalawang ilog na ito ay parehong
nagwawakas sa Karagatang Pasipiko. *
Isang
maganda, maalat at pinakamalak ing Lawa ng Qinghai lawa ng bansa.
Subtropical
ang klima sa timog.v Klima ng China q
Palay Mga pangunahing pananim: Ekonomiya ng China Sub-arctic sa hilaga. LangisTungsten
Mga Mineral: Mga gulay at prutas Bulak Tsaa
Trigo Mais Mga produktong industriyal: Lead Manganese
Molybdenum Bakal
Coal Antimony
Iba’t ibang kagamitang Sasakyan Tela Kagamitang
agrikultural Bakal Ang pag-unlad ng China ay dulot ng paggawa ng mga murang kagamitan. electronics Kilala ang bansa sa pagproprodyus ng mga
kagamitang elektroniks tulad ng mobile Ayon sa Global Wealth Report,
malalagpasan na ng China ang phone at kompyuter. Japan bilang pangalawang pinakamayamang bansa
sa buong mundo sa taong 2015 dahil sa mabilis na pag-unlad ng ekonomiya at
malakas na lokal na pagkonsumo.
Sukat
36,710 km kw Kapital Taipei Yunit ng Salapi New Taiwan dollar Yaman Coal,
natural gas, limestone, marble at asbestos Temperatura 24°C hanggang 30°C
Porsyento ng Lupang Nasasaka 24%
Binansagan
ng mga Portuges bilang “Ilha Formosa” o Ito ang Kilala rin ito sa tawag na
“Island Bastion of China” magandang isla.
probinsya ng China ( Peoples Republic of China ) sa ilalim ng One China
Policy. Taong 1948 nang sumiklab ang paglalaban sa pagitan ng komunista na
pinamunuan ni Mao Zedong (Mao Tse-tung) at ng mga nasyonalista
sa pangunguna ni Chiang Kasama ng mga ibang nasyonalista, tumakas si Chiang
Kai-shek noong Kai-shek. Isla 1949 at ipinahayag ang Chinese Taipei bilang
isang nagsasariling estado. ng Taiwan
oIto ay nakalatag sa Kanlurang Pacific at nasa pagitan ng Japan at Ang Chinese Pilipinas.
O Nasa timog silangang baybayin ito ng mainland China. Taipei ay nahahangganan ng Timog Dagat China
sa Timog at Silangang Dagat China sa hilaga.
Ang mga Kabundukan ng Bansa •30% ng lupain =
nababalutan ng matataas na kabundukan na may sukat na higit-kumulang 1000 metro
•38% = mga burol na may sukat na 100 hanggang 1000 metro sa lebel ng tubig •31%
= matatabang kapatagan na may taas na 100 metro pababa---- ito ang SENTRO NG
Pinakamataas na bundok Katangiang Pisikal qAGRIKULTURA
AT INDUSTRIYA NG BANSA sa Silangang asya
na may taas na 3,952 metro Bundok Jade
Ito ay
sakop ng Chinese Ang Isla ng Penghu
(Pescadores) Binubuo ng 64 na maliliit
na isla sa gitna ng China at Chinese Taipei na Taipei Halos sumasakop sa kalahati ng pinangungunahan
ng Penghu, Yuwong at Baisha. 20 lamang
ang mga isla Pescadores na pananahan ng 70% ng populasyon ng bansa. Mayroong 12 na ang Isla ng Kinmen (Quemoy) ng Taiwan ang
natitirahan. May sakop na 150 km kw na
nakalatag hanggang sa timog maliliit na isla
Maburol ang kalakihang bahagi nito. silangang baybayin ng probinsya ng
Fujian Nagsisilibi rin itong daugan ng malaking
bahagi ng baybayin nito.
Kilala rin
ito sa tawag na Nankan Ang mga Isla ng Matsu
Ito ay matatagpuan sa bukana ng Ilog. Isa ang pinakamalawak na daungan
na isla Klima ng Isa rin ang Taiwan sa
mga bansang umaangkin sa Spratly Islands Min
Nakakaranas ang isla ng klimang subtropical maliban sa pinakadulong
timog Bansa nito na may klimang tropical dahil nadaraanan ito ng Tropic of
Cancer. Ang Taiwan ang ikalabimpito sa
may pinakamalaking Ekonomiya ng Taiwan (PRC)
Isa ito sa mga industriyalisadong bansa sa Asya kasama ekonomiya sa
daigdig. Taiwan Four Asia Dragons o Four
Tigers South Korea Hongkong Singapore ng:
Pangunahing produktong agrikultural : palay, prutas, gulay, tubo, manok,
hipon, Pangunahing industriya : kemikal, petrochemicals,karne ng baboy at isda karaniwang metal, tela, plastik at makina
Sukat 377,835
km kw Kapital Tokyo Yunit ng Salapi Yen Yaman Isda at kakaunting deposito ng
ginto, magnesium, at pilak Temperatura -1°C hanggang 31°C Porsyento ng Lupang
Nasasaka 11.64%
Tinatawag ring “ Land of the Rising Sun” ,
Nippon o Nighon Isang arkipelago na binubuo ng 6,582 isla na ayon sa alamat ay
nilikha ng kanilang diyos na si Izanagi at diyosang si Izanami na siyang may
anak na si Ang apat na pangunahing isla:
o Honshu ovAmaterasu--- ang Diyosa ng araw. 25% ng 73% ng lupain ng Japan = Bulubundukin
Shikoku o Kyushu o Hokkaido lupain =
sinasakop ng mga intermontane basin
Tinatayang 80 Ang Sonang “Pacific Ring of
Fire” sa Japan Nakalatag ang lupain nito
sa 840 aktibong bulkan sa daigidg ay nasa Japan. 3 platong tektoniko na naging dahilan ng
madalas na mahinang paglindol at pag Ang
lindol noong 1923 ay kumitil sa buhay ng 14000 alburoto ng mga bulkan. katao. Nakaranas din ng malakas na lindol ang
Japan, tinawag itong Great Hashin Marso
11,2011earthquake noong 1995 at ang Chuetsu earthquake noong 2004. muling nilindol ang Japan na tumama sa
Tohokii na tinawag na Great East Japan Earthquake. Nagdulot ito ng tsunami at
nasira ang Fukushima Nuclear power plant. Lakas na 9.0 magnitude na pumatay sa
15,530 katao
Isang mahabang serye ng kabundukan Ang mga
Kabundukan ang bumabagtas sa gitanang
bahagi ng arkipelago na siyang naghahati sa bansa sa 2: o Face – nakaharap sa
Karagatang Pasipiko o Back – nakaharap naman sa Dagat 3 hanay ng bundok sa Gitnang Japan : o Hida o
Kiso o Akaishi Bumubuo sa Japan May
taas na 3,193 metro (10 476 Japanese Alps ( Nihon Arupusu ) Bundok Kita talampakan)
Itoü
Fuji o Fujisan na nangangahulugang apoy üMount
Fuji Ito ay isang bulkan na may taas na
3üang pinakamataas na bundok ng Japan Isa ito sa mga pinakamagandang bundok saü776.24 metro (12 389.24 talampakan) Isa ito sa tinatawag na Three Holy Mountains
kasama ng Mount Tate at daigdig Mount Haku
Kapatagan
ng kanto ang Mga Kapatagan at Basin
pibakamalaking kapatagan na may lawak na 13 000 km kw kung saan
matatagpuan ang Kinki Nobi Plain –
bumabalot sa Nagoya Mga mahahalangang kapatagan : Tokyo Sendai Plain – nakapalibot sa lungsod ng
Sendai sa Plain – sa Osaka-Kyoto Nasa Klima
ng Japan q Ishikari Plain – sa Hokkaido Hilagang Silangang
Honshu Ang klima nito ay sonang temperate
ang Japan na may 4 na magkaibang panahon
mula sa malamig na temperate sa hilaga hanggang subtropical sa
timog Nagkakaiba rin ang klima nito Naapektuhan
din ng monsoon ang klima ng bansa batay
sa elebasyon ng lugar at lokasyon nito sa Pacific at Dagat Japan
may katamtamang init sa tag-araw ngunit Hilagang
Japan: may maiinit Gitnang Japan: ümahabang taglamig na may dalang mabigat na nyebe. may Tmog Kanlurang Asya: at mahalumigmig na tag-araw at maiksing
tag-lamig mahaba, mainit at mahalumigmig
na tag-araw ngunit katamtamang tag-lamig
127 960 000 ang populasyon, Ang Eknonomiya at
Mamamayan Ika-sampu sa may kasama ang 2
000 000 dayuhan sa pinakahuling tala noong 2011 Pagmamanupaktura ay nagpayaman sa bansa
pinakamalaking populasyon sa Japan Pangalawa
sa prodyuser ng automobile sa buong daigdig tulad ng mga Hybrid car na gawa ng
Toyota
Sukat
122,762 km kw Kapital Pyongyang Yunit ng Salapi Won Yaman Coal, copper,
fluorspar, ginto, graphite, iron, ore, lead, magnesite, pyrites, tungsten, at
zinc Temperatura -13°C hanggang 29°C Porsyento ng Lupang Nasasaka 22.4%
“Hermit Kingom” ang bansag sa Hilagang Korea
dahil sav paghihiwalay at pagsasara bansang ito sa mga
impluwensya at pakikipag-ugnayan sa
“Democratic People’s Republic of Korea” ang opisyal navmga dayuhan noong una. Nabuo ang bansang ito nang opisyal itong
hiniwalay sa Timogvpangalan nito.
Nakalatag ang lupain ngvKorea
sa ika-38 paralel ng latitud noong Mayo 01, 1948 Mga hangganan nito : Sa§Hilagang Korea sa hilagang bahagi ng Korea
Peninsula. hilaga: o China o Russia Sa
Korean Demilitarized Zone (KDZ): o Timog Korea Sa Nobyembre 23,ükanluran: o Yellow Sea o Look ng Korea Sa silangan: o
Dagat Japan 2010 = binalot ng tensyon
ang dalawang Korea ng paulanan ng 170 sunod-sunod na artilerya ang Yeonpyong
Island na nasa Yellow Sea. Ito ay may layong 12 kilometro sa hilagang baybayin
ng probingsya ng Hwanghae ng Hilagang Korea.
80% ng lupain =ü Katangiang Pisikal ng Hilagang Korea q binubuo ng kabundukan at matataas na lupaing pinaghihiwalay ng malalim
na Ito ay may sukat na 2 744 metro (9ü Pinakamataas na bundok ng Korea ülambak. Nasa
hilagang silangan na mayü003 talampakan) Bundok Paektu-san Kaema Plateau Nasa hilagang hangganan ngütaas na mula 700 at 2 000 metro sa pinakatuktok China
Ang Kabundukang Hamgyong na nasa
pinakahilagang silangangØ bahagi ng bansa ay nagtataglay ng maraming bundok,
kabilang dito ang Gwanmosan
Ikinakategorya bilangØna
may taas na 1 756 metro (5 761.15 talampakan)
coniferous ang mga kagubatang nasa kabundukan ng Hilagang Korea at
Deciduous Nakakaranas ngv Klima ng Hilagang Korea qnaman ang nasa mabababang lupain Ang mahabang taglamig ay nagsasala ng higit
na mababangvklimang continental
vtemperatura at pag-ulan ng nyebe dahil sa monsoon na
nagmumula sa Siberia. Maikli lamang ang
tag-araw na karaniwang mainit, mahalumigmig at maulan bunsod ng monsoon na
nagmumula sa Karagatang Pacific.
May habang 790 kmü Pinakamahabang ilog üIlog Anmok
Pangunahing Ekonomiya at Kabuhayan ng Hilagang Korea produktong agrikultural : Palay, mais,
patatas, soybeans, pulses, tupa, baboy at
Nabubuhay ang industriya sa produktong pangmilitar, pagmimina
(coal,ilog iron, ore, limestone,
magnesite, graphite, copper, zinc, lead atbp. mahahalagang metal), paggawa ng
mga kagamitang yari sa ,etal, tela, pagproproseso ng pagkain, pagprodyus ng
enerhiyang hydroelectric at turismo.
South Korea
Sukat 99
268 km kw Kapital Seoul Yunit ng Salapi Won Yaman Maliit na deposito ng coal,
uranium, tungsten, molybdenum, iron ore, limestone, kaolint at graphite
Temperatura -10°C hanggang 31°C Porsyento ng Lupang Nasasaka 16.58% South Korea
Kilala rin sa bansag na “Lupain ng Payapang South
Korea Hinango ang pangalang ito sa Dinastiyang
Koryo na namuno sa peninsula Umaga” Ito
ay matatagpuan sa timog bahagi ng Korean Peninsul taong 918 hanggang 1392 Yellow Sea
1. Sa
Kanluran: Ulleung-do
2. Sa Napapalibutan
ng tubig ang Timog Korea:
3. Sa
Silangan: Timog: Liancourt Rocks
4. Sa Dagat Japan: East China Sea
Grupo ng
mga isla na nakalatag sa Yellow Yeonpyeong Island May sukat itong 7.11 km kw at Sea na may layong 80 km sa kanluran ng
Incheon Malapit ito sa Northern Limit
Line na sinasabing isa sa may populasyong 1,300 Nabalot ng kaguluhan ang pinakamapanganib na
hangganan ng buong mundo. Yeongpong
Island noong Nobyembre 23, 2010 nang paulanan ito ng artilerya ng Tumama sa isla ang 90 bala na ikinasawi ng 2 karibal
ng Hilagang Korea. Nag-iwan din ito ng
18 sugatan at pagkasira ng ilang sundalo at 2 sibilyan. Bilang ganti ay pinaulanan ng kanyon (90
bala) ang kabahayan at mga gusali.
Hilagang Korea na hanggang nagyon ay hindi pa alam ang pinsala.
Pinakamataas na Topograpiya at mga Ilog Bundok
Hallasan May tatlong pangunahing Ito ay
may taas na 1 950 metro- bundok ng Timog Korea
kabundukan ang Timog Korea: ang Kabundukang Taebaek, ang Kabundukang
Sobaek, at ang Jiri Massif
Ito ay may sukat na 521 Pinakamahabng ilog ng
bansa kilometro
Nakakaranas ng klimang temperate Klima ng
Timog Korea At ang tag-araw naman ay May
mahabang tuyong taglamig ang Timog Korea
Mas mayaman ang Timog Ekonomiya at kabuhayan maikli, mainit at
mahalumigmig. Pangunahing industriya:
kagamitang elektroniks, Korea kaysa sa Hilagang Korea kotse, kemikal, paggawa ng barko, steel,
tela, damit, sapatos, tsinelas, at
Pangunahing produkto: palay, millet, mais, soybeans, pagproproseso ng
pagkain patatas, repolyo, ubas, dalanda
n, bulak, tabako, ginseng, manok, tupa at baboy
Binansagan itong Asian Kabilang ang Timog Korea sa maunlad na bansa sa
Asya. Isa ito sa mga bansang Tiger
kasama ng Taiwan, HongKong, Singapore.
pinakamabilis na pag-unlad mula pa noong 1960 hanggang sa huling bahagi
ng 1990. Ang pag-unlad nito ay tumutukoy
sa Miracle of the Han River.
Mongolia
Sukat
1,564,166 km kw Kapital Ulan Bator Yunit ng Salapi Tugrik Yaman Oil, coal,
copper, molybdenum, tungsten, phosphates, tin, nickel, zinc fluorspar, ginto,
pilak, at bakal Temperatura -20°C hanggang 20°C Porsyento ng Lupang Nasasaka
.76% Mongolia
“Lupain ni Genghiz Khan” ang makasaysayang Mongolia Si Genghiz Khan ang dakilang hari ng mga
Mongol na bansang sa Mongolia. Ito ay
isang sumakop ng maraming lupain sa Asya at ilang lupain sa Europa Pangalawa ito sa pinakamalaki, bansang
napaliligiran ng lupa (landlocked) Ang
Huyten Orgil (Mga Kabundukan ng Mongolia kasunod ang Kazakhstan. tinatawag ding Nayramadin Orgil o Mount
Friendship ) na nasa pinaka dulong Kanlurang Mongolia ang pinakamataas na
bundok ng bansa na may sukat na 4 374 metro.
Pinakamababang bahagi ng bansa ang 560 metro
--- ang Nasa lupain ng Mongolia ang
pinakamalawak na lawang- Eastern Mongolian Plain. tabang (fresh- water lake) sa Asya--- ang
Hovsgol Nuur.
Pinakamataas na Kabundukang Altai Khanghai
Mountains bundok na nanakalatag mula kanluran hanggang timog kanlurang rehiyon
ng bansa Ito ay sumasakop sa gitna at
gitnang hilagang bahagi ng Mongolia
Pangunahing ilog ng Mongolia ang Mga Ilog ng
Mongolia Ilang tributies ng Ilog Yangsei ng Selenge na dumadaloy sa Lawa ng
Baikal. Ang mga Siberia ay dumadaloy
rin sa kabundukan ng Hilagang Kanlurang Mongolia.Ilog sa hilagang silangan ay
nagwawakas sa Pacific sa pamamagitan ng mga ilog ng Mataas, malamig, at tuyo ang Klima ng
Mongolia Argun at Amur (Heilong Jiang)
Nakakaranas ito ng napakalamig na taglamig at napakaikling tag-araw,Mongolia Mas nakakaranas ng pag-ulan ang hilaga
samantalang na may kasamang pag-ulan
Ang hindi nakararanas ng pag-ulan ang timog na bahagi ng Disyerto ng
Gobi. pangalang Gobi ay terminong Mongol
na nangangahulugang “disyerto”
Karamihan sa mga tao na wala sa Kabuhayan sa
Mongolia syudad ay nag-aalaga ng tupa, kambing, baka, kabayo, at bacterian
camel Pangunahing itinatanim: trigo,
sebada (barley), patatas, mga gulay, kamatis, watermelon at sea-buckthor at
fodder crops (mga pangumpay na dami sa hayop)
Pangunahing industriya: pagmimina, pagpoproseso ng pagkain, leather,
sapatos, Sagana rin ito sa yamangvkagamitang babasagin, kemikal, tela at ,mga
inumin mineral tulad ng copper, uling
(coal ), molybdenum, tin, tungsten, at ginto bilang malaking bahagi ng
produksyong industriyal.
